2019 yılında ABD merkezli LIGO gözlemevi, GW190814 adı verilen bir kara delik birleşmesinden kaynaklanan zayıf kütleçekimsel dalgaları algılamıştı. Bu olayda 23 ve 2.6 Güneş kütlesine sahip iki kara deliğin birleştiği tespit edilmişti. Bu birleşme, o güne kadar ölçülen en dengesiz kütle oranlarından birine sahip olmasıyla dikkat çekmişti.
Kara delik birleşmelerinde genellikle kütleler birbirine yakın olur, çünkü birleşmeyi sağlayan kütleçekimsel sürtünme bu şekilde gerçekleşir. Ancak GW190814, bu normun dışında kalıyordu. Özellikle daha küçük olan 2.6 Güneş kütleli kara delik, kara delik olarak kabul edilebilecek sınırda yer alıyordu.
PARMAK İZİ SİNYALİ YAYIYOR
Çin Bilimler Akademisi’nden gökbilimciler, bu uyumsuz birleşmenin arkasında gizli bir üçüncü nesnenin olduğunu öne sürdü. Yeni çalışmaları, olayın arka planında bir süper kütleli kara deliğin bulunduğunu gösterdi.
Araştırmacılar, simülasyonlar kullanarak üçüncü nesnenin kütleçekimsel dalgalar üzerindeki etkilerini analiz etti ve bu etkiye özgü “parmak izi” sinyalini tespit etti. LIGO verileri yeniden incelendiğinde bu sinyalin gerçekten mevcut olduğu ortaya çıktı.
EVRENDE İLK KEZ GÖRÜNTÜLENDİ
Araştırmaya göre, bu üçüncü nesne büyük olasılıkla süper kütleli bir kara delikti. Bu tür nesneler genellikle en az 100 bin Güneş kütlesine sahip oluyor.
Böylece, tespit edilen sistemdeki iki küçük kara delik, bu devasa nesnenin yörüngesinde dönerken kendi aralarında birleşmiş olabilir. Bu türden bir üçlü yapı, evrende ilk kez gözlemlenmiş oldu.
Çalışmaya göre birleşme sonrası ortaya çıkan yeni kara delik, süper kütleli kara deliğin yörüngesinde milyarlarca yıl daha dönmeye devam edecek ve en sonunda onun tarafından yutulacak.
Çalışmanın ortak yazarlarından Wen-Biao Han, bu keşfin sadece ikili kara delik sistemlerinin nasıl oluştuğuna dair önemli ipuçları sunmakla kalmadığını, aynı zamanda benzer eşitsiz birleşmelerin arkasındaki gizli devleri tespit etmenin de yeni yollarını sunduğunu belirtti.
